Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút gây ra. Bệnh sởi thường hay xảy ra vào mùa đông xuân, lây truyền qua đường hô hấp do dịch tiết mũi họng của người nhiễm bệnh theo không khí thoát ra khi người bệnh ho hoặc hắt hơi, nói chuyện…do đó sởi rất dễ lây lan ở những khu vực đông người như: nhà trẻ, trường học, khu đông dân cư… dễ gây thành dịch. Bệnh sởi thường gặp ở trẻ nhỏ. Sau khi mắc sởi, đáp ứng miễn dịch của cơ thể giảm sút nên trẻ dễ mắc các bệnh kèm theo hoặc có thể gây biến chứng nguy hiểm nếu trẻ không được điều trị đúng cách.
1. Bệnh sởi là bệnh truyền nhiễm gây dịch lây qua đường hô hấp do vi rút sởi gây nên.
Trước
đây bệnh sởi chủ yếu gặp ở trẻ em dưới 5 tuổi, hay xảy ra vào mùa lạnh. Hiện
nay bệnh có thể xuất hiện ở người lớn do chưa được tiêm phòng hoặc đã tiêm
phòng nhưng chưa được tiêm nhắc lại.
Bệnh
lây truyền qua đường hô hấp, do dịch tiết mũi họng của người nhiễm bệnh theo
không khí thoát ra khi người bệnh ho hoặc hắt hơi, nói chuyện… Bệnh dễ lây lan ở
những khu vực đông người như: nhà trẻ, trường học, khu đông dân cư… Chính vì vậy
bệnh dễ mắc thành dịch.
Bệnh
có biểu hiện đặc trưng là sốt, viêm long và phát ban, có thể dẫn đến nhiều biến
chứng như tiêu chảy, viêm phổi, viêm giác mạc, thậm chí có thể viêm não dễ dẫn
đến tử vong
2. Triệu chứng của bệnh sởi:
-
Giai đoạn ủ bệnh: 10-14 ngày.
-
Giai đoạn khởi phát: 2-4 ngày: sốt cao, viêm long đường hô hấp trên và viêm kết
mạc, đôi khi có viêm thanh quản cấp.
-
Giai đoạn toàn phát: kéo dài 2-5 ngày, thường sau khi sốt cao 3-4 ngày, với đặc
trưng chính là phát ban, từ sau tai, sau gáy, trán, mặt, cổ dần lan đến thân
mình và tứ chi, cả ở lòng bàn tay và gan bàn chân. Khi phát ban hết toàn thân
thì thân nhiệt giảm dần.
-
Giai đoạn hồi phục: Ban nhạt dần rồi sang màu xám, bong vảy phấn sẫm màu.
Nếu
không xuất hiện biến chứng thì bệnh tự khỏi. Có thể có ho kéo dài 1-2 tuần sau
khi hết ban.
3. Chăm sóc trẻ bị sởi:
Nên
đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay khi có các dấu hiệu sau:
–
Trẻ sốt cao liên tục ≥ 39°C- 40°C.
–
Khó thở, thở nhanh.
–
Nôn tất cả mọi thứ, không ăn uống gì, co giật, lơ mơ…
–
Phát ban toàn thân mà vẫn sốt.
4. Nguyên tắc điều trị:
-
Bệnh sởi cần được cách ly.
-
Điều trị hổ trợ.
-
Phát hiện và điều trị các biến chứng.
-
Không dùng Corticoid khi chưa loại trừ sởi.
5. Chăm sóc và theo dõi trẻ tại nhà:
Đối
với bệnh sởi, nếu đủ điều kiện chăm sóc và cách ly, có thể chăm sóc và điều trị
tại nhà cho trẻ.
-
Cách ly trẻ bệnh với trẻ lành.
-
Cho trẻ uống thuốc hạ sốt khi sốt > 38°C.
–
Người chăm sóc cần đeo khẩu trang, rửa tay sạch trước và sau mỗi lần tiếp xúc với
trẻ bị bệnh.
–
Vệ sinh trẻ như tắm hàng ngày, thay quần áo, vệ sinh môi trường xung quanh, giữ
gìn phòng ở thông thoáng sạch sẽ.
–
Nhỏ mắt bằng nước muối 0,9% ngày 3 lần.
–
Tránh quan niệm sai lầm cho trẻ kiêng tắm, kiêng gió sẽ làm cho bệnh nặng hơn.
–
Trẻ còn bú mẹ vẫn tiếp tục cho bú và kết hợp chế độ ăn bổ sung hợp lý (nếu trẻ
≥ 6 tháng)
–
Cách chế biến thức ăn: mềm dễ tiêu, nên chia thành nhiều bữa trong ngày.
–
Bổ xung sung Vitamin A:
+
Trẻ dưới 6 tháng : uống 50.000 đơn vị
/ ngày x 2 ngày liên tiếp.
+
Trẻ 6- 12 tháng : uống 100.000 đơn
vị / ngày x 2 ngày liên tiếp.
+
Trẻ trên 12 tháng tuổi và người lớn: uống 200.000 đơn vị/ ngày x 2 ngày liên tiếp.
6. Phòng bệnh:
-
Tiêm vacxin là biện pháp phòng bệnh sởi hiệu quả nhất.
-
Tiêm vaccin sởi đơn mũi đầu khi trẻ được 9 tháng. Sau đó, khi trẻ đủ 12 tháng
có thể tiêm mũi kết hợp sởi - quai bị - rubella (dịch vụ) hoặc tiêm sởi -
rubella khi trẻ được 18 tháng (Chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia).
-
Cách ly bệnh nhân và vệ sinh cá nhân: ít nhất 4 ngày sau khi bắt đầu phát ban,
sử dụng khẩu trang phẫu thuật cho bệnh nhân, người chăm sóc, tiếp xúc gần và
nhân viên y tế.
Nguồn: NhiKhoa.com
